UVOD.
Predmet, cilj i metode radio-astronomije i radarske astronomije.
Osobine kosmičkog radio-šuma. Podela radio-područja. Uticaj Zemljine
atmosfere i tla na radio-merenja. Važnost difrakcionih efekata u radio-području.
Izgled radio-neba. Vrste kosmičkih radio-izvora. Katalozi radio-izvora.
OSNOVNI RADIO-ASTRONOMSKI POJMOVI.
Snaga, spektarska snaga i sjaj. Temperatura po sjaju. Raspodela
sjaja. Furijeova analiza raspodele sjaja. Sferna
učestanost. Gustina fluksa zračenja. Jedinica Janski. Spektri radio-izvora.
Ukupni spektralni indeks. Polarizacioni parametri. Temperatura
polarizacije.
RADIO-ANTENE.
Termodinamičke osobine antene. Teorema reciprociteta.
Antenska temperatura. Dijagram snage antene.
Glavni, bočni i stražnji snopovi. Prostorni ugao antene. Veza
izmedju raspodele električnog polja unutar otvora antene i polja u
udaljenoj tački (osnovna teorema radio-astronomije).
RADIO-PRIJEMNICI.
Tipovi prijemnika. Dikeov radiometar. Primena Furijeove analize na
proces prijema zračenja. Kalibracija prijemnika. Nikvistova
teorema. Šotkijeva teorema.
TEORIJSKE OSNOVE RADIO-ASTRONOMSKIH MERENJA.
Posmatranje neba kao proces konvolucije raspodele sjaja na nebu
i dijagrama snage antene. Uglovni spektar raspodele sjaja kao
Furijeova transformacija raspodele električnog polja unutar antene.
Primena konvolucione
teoreme na posmatrački proces. Izgladjivanje raspodele sjaja pri
posmatranju realnim antenama. Nemogućnost restauracije potpunog
spektra sfernih učestanosti. Teorema uzoraka. Osnovi projektovanja
složenih antenskih sistema. Primena Furijeovih transformacija kod
interferometra i sinteze apertura.
OSNOVNI MEHANIZMI RADIO-ZRAČENJA.
Sinhrotronsko zračenje pojedinačnog elektrona i skupa elektrona. Raspodela
kosmičkih eletrona po energijama. Ciklotronsko zračenje. Toplotno
zračenje. Linijsko zračenje. Radio-izvori složenih spektara.
Osnovni prilazi problemu razdvajanja komponenata. Diferencijalni
spektralni indeks.
UTICAJ SREDINE NA PROSTIRANJE RADIO-ZRAČENJA.
Apsorpcija, refrakcija, disperzija, pojačavanje,
rasejavanje, scintilacije, obrtanje ravni polarizacije. Mera
emisije, mera disperzije i mera rotacije. Sinhrotronska
samoapsorpcija. Maseri.
SUNČEVO RADIO-ZRAČENJE.
Radio-zračenje mirnog Sunca. Sporo promenljiva i brzo promenljiva
komponenta. Tipovi bljeskova. Izgled Sunca na raznim talasnim dužinama.
Odredjivanje astronomske jedinice pomoću odbijanja
radarskog signala od Sunca.
PLANETSKO RADIO-ZRAČENJE.
Toplotno i netoplotno zračenje planeta i njihovih pratilaca. Fazni
efekti. Zemlja kao radio-izvor. Zračenje Jupitera kao primer
složenog radio-izvora. Radarsko ispitivanje planeta.
RADIO-ZVEZDE.
Radio-zračenje standardnih zvezda sa H-R dijagrama.
Radio-zračenje novih i supernovih. Radio-zračenje zvezda u
nastajanju. Objekti tipa SS433. Pulsari - osnovne
karakteristike; dvojni pulsari kao test opšte teorije relativnosti.
GALAKTIČKO ZRAČENJE.
Raspodela neprekidne komponente galaktičkog zračenja na nebu. Galaktički
radio-izvori. Ispitivanje spiralne strukture i magnetnog polja
Galaksije radio-metodama. Lokalni mehur.
VANGALAKTIČKO RADIO-ZRAČENJE.
Radio-zračenje normalnih i aktivnih galaksija. Krive rotacionih brzina
kao indikatori tamne materije. Kvazari. Superluminalni objekti.
Jezgra aktivnih galaksija kao indikatori crnih rupa. Radio-mlazevi.
Gravitaciona sočiva. Prebrojavanje radio-izvora. Mikrotalasno pozadinsko
zračenje.
VEŽBE. Teorijski i računski zadaci.