|
Rast broja stanovnika u SAD-u krajem XIX veka je bio izuzetno dinamičan. Godine
1880. broj stanovnika u SAD-u iznosio je 50 miliona, a 1890. je već iznosio više od
60 miliona ljudi. To je donelo velike probleme Uredu za popis stanovništva u SAD-u koji
je zakonom obavezan da završi obradu jednog popisa celokupnog stanovništva pre početka
sledećeg. Koristeći postojeće metode, zaposlenima u Uredu je bilo potrebno više od
7 godina da obrade popis od 1880. godine. Sa tekućim rastom stanovništva predviđalo
se da će za popis 1890. godine biti potrebno više od 10 godina da se podaci u
potpunosti obrade.
|
|
Ured za popis stanovništva je raspisalo konkurs za izradu mašina koje bi ubrazale
proces obrade podataka i na tom konkursu je pobedio njihov službenik Dr Herman
Hollerith (1869-1929) (Herman Holerit). On je razvio seriju mehaničkih mašina
koje su obradile popis stanovništva 1890. godine. Umesto da obrada traje godinama
prvi rezultati su dobijeni za samo šest nedelja. Međutim, rezultati nisu odmah objavljeni zbog
provere ispravnosti.
|
 |
|
Holeritove mašine su radile na principu bušenih kartica. Numerički podaci su bušeni
na kartice zasebnim mašinama. U toku obrade kartice drugom mašinom, iglica bi kroz
ubušenje ušla u posudu sa živom, čime se zatvaralo električno kolo što se registrovalao
na mehaničkom brojaču. Ovime se ubušenje na kartici pretvaralo u smisleni podatak.
Bušene kartice su, osim toga, omogućile da se jednom pripremljeni podaci mogu više
puta koristiti. Time je izostalo dupliranje posla i povečana je produktivnost
zaposlenih. Operacije, ili "program", su još uvek bile čvrsto povezane sa samom
mašinom tako da je ona mogla da obrađuje samo podatke sa popisa stanovništva.
|
 |
|
Svaka cifra broja je na bušenoj kartici predstavljena ubušenjem u specijalno
određenom prostoru na kartici. Kombinacijom ubušenja predstavljana su slova i drugi
znaci. Svaka kartica je mogla da primi 80 slova ili cifara, a za njihovo kodiranje
korišćeno je 12 redova. Kartice su izrađivane od kvalitetnog debljeg papira. Zasek
u jednom uglu kartice je određivao ispravan položaj za smeštaj kartica u čitač.
|
 |
| veća slika |
|
Holerit je modifikovao svoje mašine za komercijalnu upotrebu i 1896. godine osnovao
sopstvenu kompaniju Tabulating Machine Company. U njegovoj mašini su u zasebne
uređaje razdvojene funkcije bušenja kartica na uređaju sa tastaturom, čitanja bušenih
kartica i njihovog transformisanja u ulazne podatke obrade, i na kraju bušenja novih
kartica koje predstavljaju rezultat obrade, a koje se kasnije mogu koristiti za novu
obradu. Holeritova kompanije se 1911. godine udružila sa nekoliko sličnih kompanija,
i ta nova kompanija je 1924. godine dobila ime IMB - International Business Machines.
Holeritove mašine su se prodavale i izvan Sjedinjenih Američkih Država, pa su dospele
i u Jugoslaviju. Tridesetih godina prošlog veka ih je koristila Jugoslovenska železnica.
|
 |
